Malpraktis Davaları (Doktor Hatası)
Dünya Tabipler Birliği’ne göre malpraktis, doktorun tedavi sırasında standart ve güncel uygulamayı yapmaması, beceri eksikliği veya hastaya tedavisini vermemesi sonucunda oluşan hasardır. Türk Tabipler Birliği Hekimlik Meslek Etiği Kuralları madde 13’e göre ise malpraktis, bilgisizlik, deneyimsizlik veya ilgisizlik nedeniyle hastanın zarar görmesi ve hekimliğin kötü uygulanmasıdır. Malpraktis davaları, hastanın zararının karşılanması için açılan tazminat davalarıdır.
Doktorların Sorumlulukları
Doktorların hastalarına karşı bakım ve tedavi görevi vardır. Vekillik sözleşmesi uyarınca doktorlar, özen borcu yükümlülüğündedirler. Doktor, iş görürken yöneldiği sonucun elde edilmemesinden değil, bu sonuca ulaşmak için gösterdiği uğraşların özenle yapılmamasından sorumludur. Bir tıbbi müdahalenin olumsuz sonuçlanması, ancak “özensiz” ve “tıbbi yükümlülüklere aykırı” davranıldığında hukuki sorumluluk doğurur. Doktor hafif kusurlu bile olsa bundan sorumlu tutulur.
Malpraktis kavramı, ilaç kullanımından hastane enfeksiyonlarına kadar geniş bir alanı kapsar. Ancak hastada meydana gelen her hasar bu kapsamda değerlendirilmez. Eğer hasar, doktor tarafından önceden belirtilmiş riskler arasında yer alıyorsa bu durum için yapılacak bir şey yoktur. Ancak olası risk durumunda yanlış müdahale söz konusuysa bu durumda cezai sorumluluk doğar.
Sorumluluk Durumları
Zararlı sonucun özellikleri ve sonuçtan sorumluluk durumu şu şekildedir:
Zararlı Sonucun Özellikleri | Sonucun İsmi | Sorumluluk Durumu |
Öngörülemeyen/Önlenemeyen | Kaza, Tesadüf | Sorumluluk doğmaz |
Öngörülebilen/Önlenemeyen | Komplikasyon | Sorumluluk doğmaz (Öngörülebilen zararlı sonuç hakkında hastanın bilgilendirilmiş rızasının alınmış olması ve kusurlu fiillerle zarara sebebiyet verilmemiş olması koşulu ile) |
Öngörülebilen/Önlenebilen | Tıbbi hata | Sorumluluk doğar |
Tazminat Davası Açma Koşulları ve Sebepleri
Maddi ve manevi tazminat davalarının açılabilmesi için gereken ön koşullar şunlardır:
- Doktorun görevini ihlal etmesi ve suçlu olması.
- Gerçek sebebin belirlenmesi.
- Zararın meydana gelmesi.
Doktor ve hastanelerin sorumlulukları bünyesinde açılabilecek tazminat davaları şunlardır:
- Ölüm nedeniyle maddi ve manevi tazminat.
- Geçici veya kalıcı bedensel zararlar nedeniyle tazminat.
- Yanlış tanı konması ve yanlış tedavi uygulanması yüzünden oluşacak zararlar nedeniyle tazminat.
- Gereksiz ameliyat ve tedavi nedeniyle tazminat.
- Tedavinin olağandan fazla ve gereksiz yere uzatılması nedeniyle tazminat.
- Hastayı yapılacak tedavi hakkında aydınlatmama ve bilgilendirmeme, hasta veya yakınlarının onayını almadan tedaviye başlanması ve ameliyat yapılması nedeniyle tazminat.
- Aciliyet gerektiren durumlarda doktorun görevini yapmayarak hastanın ölümüne veya sakat kalmasına sebep olma nedeniyle tazminat.
- Doktor-hasta gizliliğinin ihlal edilmesi nedeniyle tazminat.
- İlkyardım hizmetini yerine getirmeyerek ağır yaralıyı veya hastayı hastane kapısından geri çeviren hastane yönetimine karşı maddi ve manevi tazminat.
- Gereksiz tedavi masrafı ve aşırı ücretlendirme nedeniyle tazminat.
Sağlık Hukuku hakkındaki diğer yazılarımıza bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.